Prognoza polityczna dla świata na listopad 2024, oparta na analizie obecnych trendów oraz danych historycznych, będzie obejmować kluczowe obszary: sytuację międzynarodową, relacje między mocarstwami, wyzwania gospodarcze, zmiany klimatyczne oraz napięcia geopolityczne. Oczywiście, to jedynie spekulacje, które mogą ulec zmianie w zależności od wydarzeń z najbliższych tygodni.
1. Relacje między USA a Chinami
Relacje między Stanami Zjednoczonymi a Chinami prawdopodobnie pozostaną napięte, ale raczej stabilne. Zbliżają się wybory prezydenckie w USA (listopad 2024), a polityka wobec Chin jest jednym z kluczowych tematów. Można się spodziewać, że zarówno administracja Bidena (jeśli nadal będzie u władzy), jak i ewentualny nowy prezydent będą kontynuować strategię ograniczania chińskich wpływów gospodarczych, głównie w obszarze technologii i półprzewodników. Równocześnie Chiny będą dążyły do zwiększenia swojej obecności w regionie Indo-Pacyfiku, wzmacniając relacje gospodarcze z państwami Azji oraz rozwijając alternatywy dla globalnych łańcuchów dostaw kontrolowanych przez USA.
2. Rosja i wojna na Ukrainie
Wojna na Ukrainie pozostanie centralnym punktem polityki międzynarodowej. W listopadzie 2024 może dojść do eskalacji lub zmiany dynamiki konfliktu, w zależności od sukcesów ukraińskiej kontrofensywy, wsparcia militarnego Zachodu oraz wyczerpania zasobów rosyjskich. Sytuacja w Rosji może stać się niestabilna wewnętrznie, jeśli sankcje gospodarcze zaczną mocniej oddziaływać na społeczeństwo i elity polityczne. Możliwe są też rosnące napięcia wewnątrz Rosji, zwłaszcza jeśli wojna będzie przedłużać się bez wyraźnych sukcesów militarnych.
3. Unia Europejska i jej wewnętrzne wyzwania
Unia Europejska będzie koncentrować się na odbudowie gospodarczej po kryzysach energetycznych i inflacyjnych, które dotknęły kontynent w latach 2022-2023. Można się spodziewać dalszej debaty na temat reformy polityki energetycznej i wzmacniania współpracy obronnej, szczególnie w kontekście rosnącego zagrożenia ze strony Rosji. W polityce wewnętrznej ważnym tematem będzie migracja, która może stać się jeszcze bardziej palącym problemem w związku z kryzysem w Afryce Północnej oraz Bliskim Wschodzie. W wielu krajach UE możemy też obserwować wzrost poparcia dla partii populistycznych, które będą wykorzystywać kryzys migracyjny i gospodarczy.
4. Klimat i zmiany klimatyczne
Zmiany klimatyczne pozostaną kluczowym tematem globalnym, szczególnie po szczycie klimatycznym COP29, który odbędzie się w grudniu 2024 roku. W listopadzie możliwe są wzmożone protesty ruchów ekologicznych, zwłaszcza jeśli postęp w realizacji zobowiązań dotyczących ograniczania emisji gazów cieplarnianych będzie postrzegany jako niewystarczający. Państwa rozwijające się, szczególnie te dotknięte przez ekstremalne zjawiska pogodowe, będą wywierać większy nacisk na kraje rozwinięte, domagając się wsparcia finansowego i technologicznego.
5. Bliski Wschód
W regionie Bliskiego Wschodu napięcia pozostaną wysokie, zwłaszcza w związku z sytuacją w Iranie i jego programem nuklearnym. Negocjacje dotyczące umowy nuklearnej (JCPOA) mogą się przeciągać, co zwiększy ryzyko dalszej destabilizacji regionu. W listopadzie 2024 istnieje ryzyko zwiększenia liczby incydentów zbrojnych w Syrii, Iraku czy Jemenie, gdzie rywalizują różne mocarstwa regionalne, takie jak Arabia Saudyjska, Iran oraz Turcja. Relacje Izraela z krajami arabskimi mogą się nieco ocieplić, zwłaszcza w kontekście postępów w normalizacji stosunków w ramach tzw. Porozumień Abrahamowych, jednak sytuacja palestyńska pozostanie drażliwa i źródłem potencjalnych konfliktów.
6. Afryka i Ameryka Łacińska
Afryka zmierzy się z narastającymi kryzysami humanitarnymi, spowodowanymi zarówno skutkami zmian klimatycznych, jak i konfliktami wewnętrznymi, szczególnie w Sahelu i Rogu Afryki. Migracje oraz rywalizacja o zasoby naturalne, takie jak woda, będą generować napięcia między państwami w regionie. Chiny i Rosja będą kontynuować ekspansję swojego wpływu w Afryce, oferując pomoc gospodarczą i wsparcie wojskowe w zamian za dostęp do surowców.
W Ameryce Łacińskiej listopad 2024 może przynieść dalsze wyzwania związane z gospodarką, nierównościami społecznymi oraz wzrostem przestępczości. W wielu krajach, takich jak Brazylia czy Meksyk, obserwuje się wzrost niezadowolenia społecznego, co może prowadzić do fali protestów. Możliwe jest również, że rządy krajów regionu będą poszukiwały wsparcia międzynarodowego, szczególnie od Stanów Zjednoczonych oraz Chin, aby ustabilizować swoje gospodarki.
7. Sztuczna inteligencja i nowe technologie
Temat sztucznej inteligencji i nowych technologii stanie się kluczowy w dyskusjach politycznych na całym świecie. Można oczekiwać zaostrzenia regulacji dotyczących rozwoju SI, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa narodowego i prywatności obywateli. Stany Zjednoczone, Chiny i Unia Europejska będą prowadzić intensywne debaty na temat roli SI w gospodarce, obronności oraz etyce jej stosowania.
Podsumowując, listopad 2024 roku może być czasem dalszych napięć geopolitycznych, kontynuacji starych konfliktów i wyzwań gospodarczych, ale także wzrostu znaczenia nowych technologii i konieczności odpowiedzi na kryzys klimatyczny. Globalna polityka będzie pod dużym wpływem wyborów w USA, konfliktu na Ukrainie oraz rywalizacji między mocarstwami, które będą kształtować przyszłość świata w kolejnych latach.